Neidio i'r cynnwys

Pannu

Oddi ar Wicipedia
Pannu yn yr Alban tua 1770

Pannu yw'r enw a roddir ar y broses o drom brethyn sydd newydd gael ei wehyddu. Defnyddir y term "Pandy" neu "Melin bannu" am yr adeilad lle gwneid y gwaith yma, ac mae Pandy yn enw gweddol gyffredin ar leoedd yng Nghymru.

Mae'r brethyn yn cael ei grebachu, ei olchi a'i dewychu brethyn yn ystod y broses. Yng nghyfnod y Rhufeiniaid, defnyddid dŵr dynol ar gyfer pannu. Arferai pannwyr roi llestri allan yn y strydoedd i bobl wneud dŵr ynddynt er mwyn iddynt fedru ei ddefnyddio i bannu. Gosodid y brethyn ynddo, a byddai caethweision yn ei sathru.

Yn nes ymlaen, defnyddid pridd y pannwr a dŵr arferol ar gyfer y broses. Tua'r 14g, mecaneiddiwyd y broses i raddau.