Ffwng melog tywyll

Oddi ar Wicipedia
Ffwng melog tywyll
Armillaria ostoyae

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Agaricales
Teulu: Tricholomataceae
Genws: Armillaria[*]
Rhywogaeth: Armillaria ostoyae
Enw deuenwol
Armillaria ostoyae
(Romagn.) Herink (1973)

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Tricholomataceae yw'r Ffwng melog tywyll (Lladin: Armillaria ostoyae; Saesneg: Dark Honey Fungus).[1] 'Y Ffyngau Melog' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Tebyg i fêl, llawn mêl, neu felys yw 'melog'. Mae'r teulu Tricholomataceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.

Mae bywoleuni (neu 'bioymoleuedd') yn cael ei gynhyrchu a'i allyrru gan y rhywogaeth hon, a cheir grwp o ffyngau tebyg. Ceir hefyd rhai bacteria, a llawer o organebau eraill sy'n cynhyrchu bywoleuni.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop a Gogledd America.

Ffyngau[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Tricholomataceae[golygu | golygu cod]

Mae gan Ffwng melog tywyll ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Collybia alliacea Collybia alliacea
Collybia alphitophylla Collybia alphitophylla
Collybia altissima Collybia altissima
Collybia alumna Collybia alumna
Collybia alveolata Collybia alveolata
Collybia amabilipes Collybia amabilipes
Collybia amara Collybia amara
Collybia amazonensis Collybia amazonensis
Collybia amethystina Collybia amethystina
Collybia anombe Collybia anombe
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Ffwng melog tywyll gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.