Cynffonlas ystlysgoch
| Cynffonlas ystlysgoch Tarsiger cyanurus
| |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Passeriformes |
| Teulu: | Turdidae |
| Genws: | Tarsiger[*] |
| Rhywogaeth: | Tarsiger cyanurus |
| Enw deuenwol | |
| Tarsiger cyanurus | |
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Cynffonlas ystlysgoch (sy'n enw benywaidd; enw lluosog: cynffonleision ystlysgoch) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Tarsiger cyanurus; yr enw Saesneg arno yw Red-flanked bluetail neu weithiau orange-flanked bush-robin. Mae'n perthyn i deulu'r Brychion (Lladin: Turdidae) sydd yn urdd y Passeriformes, ond arferid credu ei fod yn perthyn yn agos i'r fBronfraith.[1] Dyma aderyn sydd i'w gael yng ngwledydd Prydain, ond nid yng Nghymru'n aml iawn; fodd bynnag, fe'i gwelwyd yn Wern Ddu, Caerffili yn 2016.[2]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn T. cyanurus, sef enw'r rhywogaeth.[3] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Asia.
Mae'n 13–14 cm ac yn pwyso 10–18 g.
Geneteg[golygu | golygu cod]
Cyhoeddwyd papur ymchwil ym 2022 i awgrymu y dylid ail-ddosbarthu'r rhywogaeth hon i dri rywogaeth newydd ar sail geneteg yn bennaf[1][4][5]
Teulu[golygu | golygu cod]
Mae'r cynffonlas ystlysgoch yn perthyn i deulu'r Brychion (Lladin: Turdidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Bronfraith | Turdus philomelos | .jpg) |
| Brych daear Abysinia | Geokichla piaggiae | _perched.jpg) |
| Brych daear Crossley | Geokichla crossleyi |  |
| Brych daear Molwcaidd | Geokichla dumasi | |
| Brych daear Siberia | Geokichla sibirica |  |
| Brych daear cefnllwyd | Geokichla schistacea |  |
| Geokichla cinerea | Geokichla cinerea |  |
| Geokichla interpres | Geokichla interpres |  |
| Mwyalch Adeinlwyd | Turdus boulboul | .jpg) |
| Mwyalchen | Turdus merula |  |
| Mwyalchen y mynydd | Turdus torquatus |  |
| Socan eira | Turdus pilaris | -4.jpg) |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback. Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
- ↑ GRC Recorders; adalwyd 2 Chwefror 2017.
- ↑ Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
- ↑ Wei, C, Sangster, G, Olsson, U, & 12 others. Cryptic species in a colorful genus: Integrative taxonomy of the bush robins (Aves, Muscicapidae, Tarsiger) suggests two overlooked species. Molecular Phylogenetics and Evolution, vol 175. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ympev.2022.107580
- ↑ https://reader.elsevier.com/reader/sd/pii/S1055790322001932?token=3F73DB11E447E9B068074DE0C8B9D97D74418405B6DA825E6545D69D473320D492B16C3828A22D62EF682FD2B6B23EA0&originRegion=eu-west-1&originCreation=20220729064503&fs=e&s=cl
Safonwyd yr enw Cynffonlas ystlysgoch gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.